“De fabriek van geweld op het werk”: de oorsprong van lijden op de werkvloer

Slapeloosheid, voortdurend piekeren, huilen, geheugen- en concentratieproblemen... De lijst met klachten die de werknemers tijdens consulten melden, is lang. Sommigen noemen ook opname in een psychiatrische instelling. Anderen geven toe dat ze overwogen hebben een einde aan hun leven te maken. Tegenwoordig "is alleen al de gedachte aan terugkeer naar het werk ondraaglijk voor hen", merkt Daniel Sartor, klinisch psycholoog en psychoanalyticus, op.

In La Fabrique de la violence au travail (De fabriek van geweld op het werk) (L'Harmattan, 2024) analyseerde de voorzitter van de vereniging Souffrance au travail du Gard de mechanismen die binnen organisaties werkzaam zijn en de psychologische ineenstorting van deze patiënten verklaren. Vanuit een multidisciplinaire benadering en het werk van talloze onderzoekers (economen, psychiaters, enz.) onderzoekt het boek de hedendaagse werkorganisatie en zoekt het naar de oorzaken van dit geweld dat de geestelijke gezondheid van veel werknemers aantast. Daarbij onderzoekt het essay ook de psychologische drijfveren van werknemers, die eveneens rijk zijn aan lessen: welke interne processen kunnen, afhankelijk van de situatie, hen in stand houden of juist doen instorten?

Het boek brengt allereerst de duidelijk herkenbare structurele veranderingen in kaart die organisaties sinds de jaren tachtig hebben beïnvloed. Gedreven door de financialisering van de economie hebben deze het door het Taylorisme geïntroduceerde proces van 'taakfragmentatie' geïntensiveerd, de controleprocedures vermenigvuldigd en het management op basis van aantallen georkestreerd.

Zoveel veranderingen die het initiatiefvermogen van werknemers en de mogelijkheden die ze krijgen om het voorgeschreven werk aan de realiteit aan te passen, tot het absolute minimum hebben beperkt. "Levend werk, datgene wat bijdraagt ​​aan de opbouw en transformatie van het individu, waardoor hij competent en ervaren wordt (...) , bestaat niet meer", betreurt de heer Sartor. De nieuwe werknemer wordt onmenselijk behandeld, beschouwd als inwisselbaar, wegwerpbaar, zonder identiteit, zonder identificatie."

Je hebt nog 45,02% van dit artikel te lezen. De rest is gereserveerd voor abonnees.